Dit is een krankwaanzinnig verhaal. Ik probeer het zo goed en zo kwaad als kan te reconstrueren aan de hand van de al dan niet geloofwaardige persberichten van de laatste maanden.
Het begint in de V.S., eind mei 2022. Logistiekbedrijf Fracht zoekt dringend een luchtvaartmaatschappij om een lading reserve-onderdelen voor auto’s naar Buenos Aires te vliegen. Aerocharter Mexico komt met de laagste prijs – 885.000 USDollar – en krijgt het order. Waarop de opdracht prompt wordt uitbesteed aan Emtrasur, een dochter van het Venezolaanse Conviasa.
Op 2 juni vliegt de Boeing 747 van Caracas naar Queretaro – blijkt het vliegtuig te klein voor de vracht maar dit terzijde – en keert terug naar Caracas. Om te tanken, zegt de maatschappij, want de kerosene is in Venezuela veel goedkoper. Meteen wordt koers gezet naar Buenos Aires. Pech: er hangt een dichte mist over het vliegveld en het toestel moet landen in Cordoba. Hier kan echter niet getankt worden, wellicht om financiële redenen. Argentinië raadt aan naar Montevideo, Uruguay te vliegen, en vandaar terug naar Caracas. Maar Uruguay wil het toestel niet in zijn luchtruim, wegens mogelijke sancties van de V.S., zodat er uiteindelijk toch in Buenos Aires wordt geland.
We schrijven 6 juni en hier begint een saga die je nauwelijks voor mogelijk houdt. Het toestel heeft 19 bemanningsleden aan boord, 14 Venezolanen en vijf … Iraniërs. Wat doen die hier? Dat zijn instructeurs, aldus Emtrasur, Venezuela heeft geen Boeings 747 en dus ook geen piloten die ermee kunnen vliegen. Klinkt aannemelijk.
Blijkt dat het vliegtuig kort ervoor werd gekocht van Qeshm Fars Air, moeder van Mahan Air in Iran. En dat mag niet, volgens de sancties van de V.S. tegen Iran.
Blijkt verder dat één van de bemanningsleden Ghalamresi Ghasemi is, volgens de inlichtingendiensten lid van Al Quds en de Revolutionaire Wacht die operationele steun geeft aan Hezbollah. Paraguay laat weten dat andere bemanningsleden ook in Ciudad del Este zijn geweest, het roversnest bij uitstek van de regio waar Hezbollah al jaren actief is. Er werden ook diverse trips naar Moskou en Syrië met het vliegtuig uitgevoerd. Op het mobieltje van Ghasemi staan foto’s van andere leden van Al Quds. De V.S. laat weten dat het vliegtuig in beslag moet genomen worden. ‘Alles stelen ze van ons’, zucht President Maduro, ‘dit vliegtuig, ons goud in Londen, onze olieraffinaderij CITGO in de V.S.’.
Zeven bemanningsleden, waaronder drie Venezolanen worden aangehouden.
Maar waarom?
De hele zaak ligt voor Argentinië erg delicaat. Niet enkel omdat het momenteel in moeilijke onderhandelingen zit met het IMF en er in de V.S. al oproepen zijn gelanceerd om vooral geen geld te lenen aan het land, maar ook omdat Hezbollah er inderdaad wel actief is en ook is geweest. Het wordt verdacht van medeplichtigheid van een aanslag op de ambassade van Israël in 1992 en op het Joods Cultureel Centrum AMIA in 1994 waarbij 85 doden vielen. Argentinië zit in het nauw en probeert handelsakkoorden af te sluiten met China en Rusland. Het is erg gevoelig voor internationale druk.
Er is geen enkel bewijs dat Ghasemi zich heeft schuldig gemaakt aan terrorisme. De banden met Al Quds mogen duidelijk zijn, daarom is de man nog niet schuldig.
Er zijn verder goede banden tussen Iran, Cuba en Venezuela, maar ook dat kan geen reden zijn om een vliegtuig in beslag te nemen. De Cubaanse inlichtingendiensten werden destijds opgeleid door de KGB in Moskou en door de DDR. Er werd steun gegeven aan alle mogelijke guerillagroepen, van de Black Panters tot de Argentijnse Montoneros. En dan? Iran en Venezuela werken samen in de OPEC. Ahmadinejad kwam vaak naar Latijns Amerika, met meestal een tussenstop in Caracas. So what? Men vermoedt dat de drie landen goed samenwerken om de V.S. sancties te omzeilen, tja, wat anders kan je doen?
Medio augustus staat het toestel nog steeds aan de grond in Buenos Aires. Er wordt druk gespeculeerd en de meest waanzinnige verhalen doen de ronde over drugshandel, wapenhandel, terrorisme en spionage. Bewijzen zijn er echter in het geheel niet en feitelijk hebben de V.S. geen poot om op te staan.
Andere vluchten vanuit Caracas, naar Chili, of pogingen om een Boliviaans toestel te charteren voor Buenos Aires worden keer op keer geannuleerd.
Nu vraagt de FBI aan Argentinië om toegang te krijgen tot het toestel en Argentinië heeft dat toegezegd. President Maduro is razend en gebruikte grote vuile woorden. Komt er op die manier misschien toch iets aan het licht dat moest verborgen blijven?
Afwachten.