Er zijn drie mondiale instellingen die officiële kennis produceren en verspreiden over armoede en ongelijkheid: de Verenigde Naties (V.N.) en haar dochterinstellingen, de Bretton Woods instellingen (Wereldbank en Internationaal Muntfonds (IMF) en de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). In deze bijdrage wordt het discours geanalyseerd van de V.N. en van Bretton Woods aan de hand van hun documenten die ze sinds het begin van deze eeuw over ongelijkheid produceerden.
De Verenigde Naties (V.N.) zijn, hoe onvolmaakt ook, de belangrijkste mondiale en politieke instelling van vandaag. De V.N. is de opvolger van de na de eerste wereldoorlog opgerichte en gefaalde ‘Volkenbond’. Nu, meer dan 75 jaar na haar stichting, telt ze 193 leden. Echte macht heeft ze niet, behalve in de altijd wankele Veiligheidsraad waarin de overwinnaars van de Tweede Wereldoorlog een vetorecht hebben. Moreel gezag heeft de V.N. echter wel, vandaar dat het belangrijk is haar documenten en die van haar dochterorganisaties te bestuderen, zeker voor haar belangrijkste bevoegdheden: vrede en veiligheid, mensenrechten en ontwikkeling. Ze spelen een grote rol voor de kennis die wordt opgebouwd en verspreid over tal van mondiale problemen en beïnvloeden het beleid van haar Lidstaten.
Hetzelfde geldt voor het Internationaal Muntfonds (IMF) en de Wereldbank. Deze twee zusterorganisaties staan in voor de monetaire stabiliteit in de wereld en voor hulp aan de ontwikkeling van wat aanvankelijk ‘onderontwikkelde’ landen werd genoemd. Deze instellingen, opgericht in 1944 in Bretton Woods, hebben wel meer macht, o.m. dankzij hun capaciteit om leningen te verstrekken en daar voorwaarden aan te koppelen. Vooral de Wereldbank speelt, net zoals de V.N., een grote rol in het opbouwen en verspreiden van kennis over ontwikkeling.
In deze bijdrage wil ik nagaan welke kennis deze instellingen creëren en verspreiden over ‘ongelijkheid’ en hoe deze kennis sinds hun ontstaan – het einde van de tweede wereldoorlog en de start van een dekoloniseringsproces met een daarbij horend ontwikkelingsproject – is geëvolueerd.
Lees verder “Ongelijkheid mondiaal bekeken. Don’t Look Up!”